Zadelklachten op de fiets? Je bent niet alleen.

Zadelklachten zijn met voorsprong de meest voorkomende klachten bij vrouwen op de fiets. Maar niet alle vrouwen zullen meteen aangeven dat ze last hebben van hun zadel tijdens het fietsen. Dit omdat velen nog steeds denken dat ongemakken op het zadel er een beetje bij horen als je met een racefiets rijdt. En toch klopt dit niet. Op een zadel zitten is natuurlijk niet zo comfortabel als in je zetel zitten, maar echte klachten zoals drukpijn, irritatie, wondjes, schuurplekken ed. horen in principe niet bij het fietsen.

Zadelklachten en taboe

Zadelklachten zit ook nog steeds een beetje in de taboe sfeer, in die zin dat niet iedereen hier vlot wil over babbelen. Ook tijdens een bikefit merken we dit. We starten een bikefit steeds met een vraaggesprek waarbij we expliciet vragen of er zadelklachten aanwezig zijn. Vele vrouwen geven dan aan dat het zadel op zich wel voldoende comfort geeft. Maar als we dan nadien een zadeldrukmeting doen en duidelijk drukzones opmerken vooraan op het zadel, dan vertellen ze vaak wel over ‘kleine’ ongemakken die ze hebben tijdens het fietsen. Deze ‘kleine’ ongemakken op het zadel kunnen wel uitgroeien tot ‘grote’ problemen waarbij sommige dames zelfs moeten stoppen met fietsen om de problemen eerst volledig te laten herstellen.

Bij zadelklachten denken de meeste vrouwen dat het zadel het probleem is. Toch is dit vaak niet de enige oorzaak. De meeste zadelklachten bij vrouwen zijn het gevolg van een foute afstelling van de fiets in combinatie met een fout type van zadel. Velen denken dat enkel het zadel het probleem is en hebben ondertussen al veel geld uitgegeven aan verschillende zadels om het probleem te verhelpen. Indien de hoofdoorzaak de fietsafstelling is, dan gaat een ander type van zadel niet meteen de oplossing geven.

Waarom hebben vele vrouwen zadelklachten?

De meeste vrouwen hebben klachten vooraan op het zadel. De oorzaak hiervan is vaak de flexibiliteit van het lichaam en het bekken van een vrouw. De meeste vrouwen zijn vrij lenig (toch veel leniger dan de gemiddelde man) waardoor ze ook vrij vlot het bekken voorwaarts kunnen kantelen op het zadel. Als je het bekken voorwaarts kantelt op het zadel heb je meer druk vooraan op het zadel en kan dit dus klachten geven tijdens het fietsen. Om klachten vooraan op het zadel te vermijden, kantelen veel vrouwen dan hun bekken achterwaarts op het zadel om de druk vooraan te verminderen. Dit is ook geen oplossing want vaak kunnen hierdoor klachten ontstaan in de nek-schouderregio omdat ze te ver moeten reiken naar het stuur.

Wat is het juiste zadel?

Dit is het moeilijkste aspect van bikefitting omdat er geen enkel zadel goed is voor iedereen. De keuze van het juiste zadel is heel individueel en hangt af van verschillende factoren zoals de anatomie van het bekken, de breedte van het bekken, de soepelheid van het bekken, de positie van het lichaam op de fiets ed. Soms is de keuze van het juiste zadel een zoektocht waarbij er verschillende zadels moeten getest worden alvorens het juiste zadel gevonden wordt. De ervaring van een professionele bikefitter speelt hierin een belangrijke rol.  Het heeft weinig zin om in het wilde weg zadels te gaan testen want het is ook belangrijk dat elk zadel in de juiste positie wordt geplaatst. Zowel de hoogte van het zadel, als de voor-achterwaartse positie en de kanteling van het zadel moeten juist worden ingesteld om het zadel deftig te evalueren.

In functie van de keuze van het juiste zadel is de breedte van het bekken een belangrijke factor. Vrouwen hebben van nature een breder bekken dan een man. Voor een comfortabele zit op het zadel is het van belang dat de beide zitbeenknobbels goed ondersteund zijn door het zadel. Door een goede steun op de zitbeenknobbels is het makkelijker om de druk vooraan en centraal op je zachte weefsels te verminderen. Hier loopt het vaak fout omdat vele vrouwen met een te smal zadel rijden waardoor de zitbeenknobbels onvoldoende ondersteund worden. De juiste breedte van een zadel is dus van essentieel belang om met voldoende zadelcomfort te kunnen fietsen. In functie van de keuze van de juiste breedte wordt vaak de breedte van het bekken gemeten door de renster bv. te laten zitten op een gelkussen. Hierbij wordt de afstand tussen de beide zitbeenknobbels gemeten en daarbij de passende zadelbreedte bepaald. Hiervoor moet je wel opletten. De positie van het bekken op het zadel is niet dezelfde als de positie waarbij je recht op een gelkussen gaat zitten. Op de fiets is het bekken meer voorwaarts gekanteld waardoor je iets meer steun neemt op het voorste deel van de zitbeenknobbels. De anatomie van het bekken is zo dat het bekken smaller wordt richting de schaamregio. Dus met het bekken voorwaarts gekanteld op de fiets steun je op een iets smaller gedeelte van je zitbeenknobbels. Gewoon met je bekken gaan recht zitten op een gelkussen is dus niet altijd de beste referentie voor de juiste keuze van zadelbreedte.

Wat helpt?

Indien je zadelklachten hebt op de fiets is het aangewezen om een professionele bikefit te laten uitvoeren om een oplossing te vinden voor je problemen. Tijdens dergelijke bikefit is het van belang dat er ook een zadeldrukmeting wordt uitgevoerd zodat de drukzones op het zadel goed in kaart kunnen gebracht worden. Als het zadel het hoofdprobleem is, zorg er dan voor dat je een ander zadel kan testen tijdens je trainingen. De meeste merken hebben tegenwoordig testzadels ter beschikking. Test het zadel alvorens je het aankoopt.

‍