Psychologie

Het belang van sporten in moeilijke tijden, inclusief de valkuilen…

Welk gevoel je bij een training ervaart, hangt vaak ook af van de omstandigheden hoe jou dag verloopt. Vaak willen we op een slechte dag zeker gaan sporten. Welk gevoel brengt sporten jou? Onze sportpsycholoog, Tine, legt in deze blog uit waarom we soms zo graag willen sporten.

Brengt fietsen je altijd geluk? Of zijn er ook valkuilen?

Ik schrijf dit artikel aan het einde van een zalige sportieve zondag. Drie douches waren nodig: één om wakker te worden, een tweede na een rustig fietstochtje met een vriendin en een laatste na een lokale loopwedstrijd. Natuurlijk kan ik niet iedere zondag op deze manier doorbrengen. De momenten dat dit wel kan, neem ik het er dus van!


Sporten betekent erg veel voor mij. Het is best moeilijk om het belang van fietsen en lopen in woorden te vatten.

Geluk zit hem vaak in kleine dingen, zoiets?


Vanochtend ervaarde ik vooral verbondenheid met mijn fietsende vriendin: samen trappen, bijpraten en trots zijn op onszelf. En kon ik genieten van de loopwedstrijd en dat terwijl ik momenteel niet in goede doen ben. Sporten gaat voor mij vaak samen met presteren en het beste van mezelf geven. Dus genieten is niet de meest logische en evidente ervaring op een wedstrijd waar je niet alles kan tonen wat je zou willen. En toch was het genieten.


Sporten en iedere andere vorm van menselijk gedrag heeft een functie.

Meer lezen? Wordt surplace member en krijg toegang tot alle recepten en blogs van onze experten.

Verder lezen?

Deze pagina is exclusief voor onze A Bloc Members!

Ontdek hier de voordelen van een lidmaatschap

Ik schrijf dit artikel aan het einde van een zalige sportieve zondag. Drie douches waren nodig: één om wakker te worden, een tweede na een rustig fietstochtje met een vriendin en een laatste na een lokale loopwedstrijd. Natuurlijk kan ik niet iedere zondag op deze manier doorbrengen. De momenten dat dit wel kan, neem ik het er dus van!


Sporten betekent erg veel voor mij. Het is best moeilijk om het belang van fietsen en lopen in woorden te vatten.

Geluk zit hem vaak in kleine dingen, zoiets?


Vanochtend ervaarde ik vooral verbondenheid met mijn fietsende vriendin: samen trappen, bijpraten en trots zijn op onszelf. En kon ik genieten van de loopwedstrijd en dat terwijl ik momenteel niet in goede doen ben. Sporten gaat voor mij vaak samen met presteren en het beste van mezelf geven. Dus genieten is niet de meest logische en evidente ervaring op een wedstrijd waar je niet alles kan tonen wat je zou willen. En toch was het genieten.


Sporten en iedere andere vorm van menselijk gedrag heeft een functie

En het is interessant om voor jezelf na te gaan welke functie jouw (sportieve) gedrag heeft. En die functie kan verschillen van dag tot dag. Hoe helpt sporten jou vandaag, op dit moment: brengt het jou ergens naartoe of helpt het je vooral van iets ongemakkelijks af?
Het doorgaan, trappen, verder gaan en kilometers maken betekent vandaag mogelijks iets anders dan morgen. Vandaag betekent fietsen dus verbinding, het voelen van de wind, het voelen van mijn stramme spieren, … eigenlijk stilstaan in het hier en nu. Zalig.


Misschien ga ik morgen net fietsen om deze stilstand te vermijden. Ik ben zo iemand die graag naar oplossingen reikt bij problemen. Want ‘problemen’ betekent ‘ongemak’ en ‘ongemak’ betekent ‘iets dat ik liever niet wil voelen’ en dus liefst ‘zo snel mogelijk weg ermee’. Het doorgaan, trappen, verder gaan en kilometers maken is op dat moment een contradictio in terminis. Want feitelijk sta je (figuurlijk) stil door (letterlijk) van het ongemak weg te fietsen.
Ik leer mijn lichaam beter aanvoelen en vertrouw minder blindelings op wat mijn ratio mij dicteert. Mijn brein is nogal rechttoe rechtaan: zoveel mogelijk sporten, alles geven en (af en toe) presteren.  Dit rationele stemmetje heeft me zeker al geholpen om door te zetten tijdens trainingen of op momenten waarop ik liever niet sportief wilde zijn (en het bewegen me net deugd deed). En soms heeft het me verhinderd om naar mijn fysieke noden te luisteren.


Het doormaken van Covid en de aanslepende vermoeidheid die hier het gevolg van is, brengen ook positieve dingen. Durven loslaten betekent ook groei! En ook bij het lopen en het fietsen ervaar ik dit. Ik vertrouw niet meer blindelings op mijn brein (‘van te moeten’). Wel probeer ik meer te connecteren met wat ik wil en voel. En vaak betekent dit wel gaan sporten en mezelf triggeren om beter te worden. Soms mits het bijstellen van mijn verwachtingen. Soms enkele rustdagen inlassen.

Sporten werkt vaak positief, maar kan ook negatief werken


Ik ben trots op mijn identiteit als sporter. Maar naast positief, kan dit ook negatief werken. Zo ondermijnt dit statement en vastomlijnd beeld van mezelf soms de vrijheid om te doen wat ik echt wil. Laten we stellen dat mijn sportieve ik vaak de overhand heeft, waardoor ik ‘altijd sportief moet zijn’. Ik draag graag de stempel van ‘sportief zijn’ en probeer me ook bewust te zijn van het verplichtende karakter die deze stempel met zich meebrengt à la ‘je moet vandaag kost wat kost je training afwerken’. De valkuil van het linken van ‘niet gaan sporten’ met ‘zwak zijn’ en mezelf opzadelen met ‘een schuldgevoel’ loert om de hoek. Terwijl ik wel degelijk zelf kan kiezen wat ik echt wil. En een training overslaan of aanpassen betekent niet dat ik niet goed bezig ben.


Of om het met een metafoor te duiden: Bij regenweer houden we rekening met het weer. Wanneer de regen met bakken uit de hemel valt gaan we onze fietstocht inkorten of aangepaste kledij aandoen. Niemand die het KMI opbelt en om betere weersomstandigheden vraagt. Bij een baaldag kunnen we ook rekening leren houden met onze emoties. ‘ Ik heb een rotdag en ik hou er rekening mee.’ De ene dag betekent dit misschien alternatief trainen, de andere dag niet trainen, nog een andere dag de geplande training afwerken.


We kunnen ‘sportief en gezond zijn’ als een houvast zien waar we ook flexibel mee willen omgaan. Er zijn momenten dat er veel zin is om voluit te gaan, om de fiets op te kruipen en te presteren! Er zijn ook momenten dat sporten niet de beste keuze is. Zo sport ik soms ten koste van mijn rugklachten. Dan werkt sporten als controlestrategie, om de pijn van ‘geblesseerd zijn’ niet te moeten voelen en dus te vermijden. Op korte termijn -tijdens het fietsen- helpend, maar niet noodzakelijk op langere termijn.


Als besluit en tegelijk houvast, kan je stellen: het gaat niet om wat je overkomt als mens, wel om de manier waarop je omgaat met wat je overkomt.